Foto via Pexel door Lisa Fotios
Wat is een ijzertekort precies?
Je bloed is rijk aan ijzer en bevindt zich in de rode bloedlichaampjes, het hemoglobine. Hemoglobine is verantwoordelijk voor de zuurstoftoevoer door het lichaam. Wanneer je een ijzertekort hebt, wordt er niet voldoende zuurstof afgegeven. IJzertekort, of ijzergebrek, is een belangrijke oorzaak van bloedarmoede. Een tekort aan ijzer kan verschillende oorzaken hebben. Je ziet het vaak bij vrouwen die heel heftig menstrueren en dus veel bloed verliezen, maar ook bij andere vormen van bloedverlies – bijvoorbeeld na een operatie – komt ijzertekort regelmatig voor. Tijdens een zwangerschap heeft het lichaam meer ijzer nodig en ligt een tekort al snel op de loer. Tot slot kan een ijzertekort ontstaan wanneer je te weinig ijzerrijk eet. Of je daadwerkelijk een ijzertekort of bloedarmoede hebt, kan alleen een arts vaststellen. Dus herken je de symptomen, blijf er dan niet mee lopen maar neem dan – altijd eerst – contact op met je huisarts als je twijfelt en uitsluitsel wil. Goed om te weten is dat je lichaam niet heel snel een ijzertekort krijgt. Als je gezond eet en geen last hebt van abnormaal bloedverlies dan is de kans niet erg groot dat je een tekort aan ijzer in je bloed hebt.
Klachten die bij ijzertekort horen
Niet iedereen met ijzertekort heeft dezelfde klachten. Hierdoor is het probleem soms moeilijk te herkennen. Veel voorkomende symptomen die bij ijzertekort horen zijn:
• Snel vermoeid zijn
• Bleke huid
• Droge huid
• Haaruitval
• Snel kortademig
• Snel duizelig
• Hartkloppingen
• Oorsuizen
• Hoofdpijn
• Het gevoel hebben flauw te vallen
• Last van rusteloze benen hebben
IJzer opnemen via voeding
Goed nieuws: je vindt ijzer in heel veel voedingsmiddelen. Het ijzerniveau op peil krijgen zou dus niet zo moeilijk moeten zijn. We maken onderscheid tussen heemijzer (uit dierlijke producten) en non-heemijzer (ook uit plantaardige producten), waarvan heemijzer het best wordt opgenomen door je lichaam. IJzer zit in groten getale in:
• Brood- en graanproducten, waarvan volkoren het meest ijzerrijk is. Kies dus de volkoren, desem -variant
• Alle soorten vlees, waarvan rood vlees het meest ijzerrijk is
• Aardappelen
• Appelstroop
• Alle soorten groenten en peulvruchten, met name spinazie en boerenkool
• Eieren
Zo ga je een ijzertekort te lijf
Wanneer je daadwerkelijk een ijzertekort hebt, dan zal een arts je in eerste instantie adviseren om meer ijzerrijk voedsel op het menu te zetten. Met dagelijks een goed gevarieerd menu aan ijzerrijke producten kan je je ijzerpeil flink aanvullen. Let ook op de combinatie: combineer ijzerrijke voeding met voeding rijk aan vitamine C en niet in combinatie met calcium. Vermijd daarnaast cafeïne houdende dranken, zoals koffie en zwarte thee 2 uur na een ijzerrijke maaltijd. Ben je niet vegetarisch? Dan kan het geen kwaad om een extra stukje vlees te nemen. Wanneer voeding de klachten niet voldoende verhelpt en er meer nodig is, kan een arts speciale ijzertabletjes voorschrijven. Neem deze alleen als een arts ze adviseert. Komt je ijzertekort door een verminderde opname via de darmen, bijvoorbeeld bij ziekte of na een operatie? Dan kan een arts ook voor ijzerinjecties kiezen.
Simpel en makkelijke lunchtip boordevol ijzer:
Besmeer een volkoren desem boterham met een flinke dot basilicumpesto. Een kwart avocado in plakjes verdelen over de pesto en leg daar weer een flinke hand (of liever 2 handen) spinazie overheen die je vooraf heel even wokt. Daaroverheen een aantal stukjes makreelfilet en maak het af met een paar druppels citroensap. Enjoy!
Wees lief voor je lijf, voorkom een vermoeid en lusteloos gevoel en eet voldoende ijzer! Benieuwd naar meer tips voor een gezond eetpatroon, ook voor een mooie, gezonde huid? Ik heb er een blog over geschreven!